W Spółdzielni Socjalnej Arka niesamowite są liderki spółdzielni: Dorota i Małgorzata. Dorota Piotrowska jest terapeutką, prowadzi terapie indywidualne i grupowe. Przeszła również cykl szkoleń dotyczących wspierania ofiar przemocy. Małgorzata Pospieszyńska działa w Spółdzielni Socjalnej Arka również od początku. Zajmuje się koordynacją usług opiekuńczych skierowanych do osób starszych i niepełnosprawnych. Doświadczenie zawodowe obu Pań okazało się kluczowe dla realizacji modelu spółdzielni socjalnej zatrudniającej kobiety będące ofiarami przemocy domowej.

Spółdzielnia Socjalna Arka w Gostyniu działa od 2012 roku i jest prężnie prosperującym przedsiębiorstwem społecznym, w którym pracę znalazły 23 osoby, w tym osoby bezrobotne i z niepełnosprawnościami. Nie bez znaczenia jest miejsce, w jakim działa spółdzielnia, ponieważ powiat gostyński nie zamyka oczu na problem przemocy. W Gostyniu prowadzone są liczne akcje mające na celu wsparcie ofiar przemocy. Przykładem może być choćby akcja Miś, która miała na celu zwrócenie uwagi na problem przemocy wobec dzieci. Nie bij mnie, kochaj mnie to hasło, które przyświecało akcji. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie – sytuacja po zmianach ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie to z kolei konferencja, która była organizowana w Gostyniu. Udział pracowników socjalnych, policji, terapeutów, pedagogów oraz wielu innych osób z powiatu gostyńskiego świadczy o świadomości wagi problemu i dużym potencjale skutecznego przeciwdziałania przemocy ze strony samorządu. Gmina Gostyń stanowi więc dobry grunt dla działań wpisujących się w  założenia wdrażanego modelu.

Jagoda Paluch zaangażowana w realizację wdrażania modelu opowiedziała o jego początkach:  „Na etapie, gdy otrzymaliśmy ofertę spotkaliśmy się z Zarządem Spółdzielni Socjalnej Arka.  Po pierwszej rozmowie już właściwie wiedzieliśmy, że to jest dobre miejsce, gdzie można tworzyć tego typu spółdzielnię socjalną. Ponieważ Prezeska Spółdzielni jest przygotowana teoretycznie do pracy z osobami po takich trudnych przejściach, ona też wymyśliła pomysł realizacji modelu polegający na tym, że osoby zatrudnione w spółdzielni na początku na staż, na podstawie umowy stażowej, będą wspierane przez pracownice, które są już zatrudnione na stałe, mają doświadczenie. Nowe osoby zatrudniane w spółdzielni mają dzięki temu zapewnione wsparcie doświadczonych mentorek.” Osoby te będą osobami wprowadzającymi. Dzięki temu osobom, którym jest dedykowany model, będzie łatwiej odnaleźć się w nowym środowisku pracy oraz realizować proces reintegracji zawodowej, bardzo potrzebny, bo często są to osoby pozostające nawet kilkanaście lat poza rynkiem pracy. 

 

Panie, które się zgłosiły, 5 kandydatek do pracy rekomendowanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej, najpierw przejdą dwumiesięczny staż, podczas którego będą wprowadzane przez obecnie zatrudnionych pracowników Spółdzielni Socjalnej Arka do pracy  opiekunki osób starszych. Podczas stażu będą odbywały się także spotkania z terapeutą. Będą prowadzone terapie grupowe oraz indywidualne. Planowane są szkolenia, między innymi z wizażu, pracy przy komputerze (obsługa Excel, Word i innych podstawowych programów). Będą również spotkania z doradcą zawodowym, indywidualne i grupowe. Stażystki wezmą ponadto udział  w szkoleniach z udzielania pierwszej pomocy oraz warsztaty z pielęgniarką pod kątem opieki nad chorym podopiecznym. Wszystkie szkolenia są tworzone w taki sposób, aby podnieść kompetencje potrzebne przy pracy opiekunki środowiskowej. Zarząd Spółdzielni Socjalnej Arka wybrał takie szkolenia, gdyż uznał, że będą one najbardziej potrzebne w przyszłej pracy.

Innowacyjne jest przede wszystkim podejście polegające na próbie wyciągnięcia osób doświadczających przemocy domowej z ich trudnej sytuacji poprzez danie im szansy na ekonomiczne usamodzielnienie się. Często kobiety doświadczające przemocy domowej nie odchodzą od swoich parterów – oprawców, bo nie posiadają środków ekonomicznych pozwalających im na odcięcie się od sprawcy przemocy. Nierzadko nie wiedzą jak wrócić na rynek pracy, który zmieniał się w czasie, kiedy one wychowywały dzieci, opiekowały się domem, umożliwiały swoim partnerom rozwój zawodowy. Ten fakt daje poczucie władzy ich partnerom, sprawcom przemocy.  Model wspierania ofiar przemocy domowej poprzez danie im zatrudnienia w spółdzielni socjalnej i wszelkiej pomocy w miejscu pracy niezbędnej do osiągnięcia samodzielności (wsparcie psychologa, doradcy zawodowego, mentora) ma przerwać ten mechanizm zależności. Dla prawidłowego działania modelu niezbędna jest współpraca wielu instytucji – ośrodka pomocy społecznej, punktu interwencji kryzysowej dla ofiar przemocy, powiatowego urzędu pracy.

Spółdzielnia Socjalna Arka potrafi zapewnić wsparcie dla wdrażania modelu w swojej społeczności lokalnej, bo cieszy się w niej dużym zaufaniem i dobrym wizerunkiem. Spółdzielnia na co dzień realizuje usługi opiekuńcze, ale i prowadzi pralnię. Zarówno usługi opiekuńcze, jak i pralnicze są już doceniane w Gostyniu i okolicach, korzysta z nich wiele osób prywatnych, firm, instytucji. Arka wykonuje również prace sprzątające, oferuje opiekę nad grobami, zajmuje się doradztwem podatkowym. Spółdzielnia świadczy ponadto pomoc terapeutyczno-psychologiczną w zakresie zaburzeń odżywiania, wsparcia i terapii osób przewlekle chorych oraz ich rodzin, prowadzi warsztaty dla uczniów szkół.  Powstaniu tego przedsiębiorstwa od samego początku przyświecała wspaniała idea. Na stronie Spółdzielni Socjalnej Arka- tutaj  możemy znaleźć odwołanie do następującego celu:  „Celem naszej działalności jest pomoc społeczeństwu, a zwłaszcza ludziom o niskim statusie społecznym: osobom starszym, chorym, dzieciom i młodzieży, rodzinom, kobietom.” To motto spółdzielczynie realizują zarówno poprzez działanie spółdzielni i zatrudnianie w niej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, jak również poprzez zaangażowanie się w działalność na rzecz poprawy jakości życia w społeczności lokalnej, np. w akcję zbiórki pieniędzy dla dzieci niepełnosprawnych, w ramach której Arka przeznaczyła do licytacji bony na swoje usługi pralnicze. Jak podkreślają jej twórczynie, szeroki zakres usług w tej spółdzielni nie jest przypadkowy. W momencie powstawania przedsiębiorstwa założenie było proste – należy maksymalnie wykorzystywać potencjał, jaki posiadają osoby ją tworzące. Każda z osób będąca częścią spółdzielni posiadała inne doświadczenia, wykształcenie i umiejętności. Powstanie spółdzielni umożliwiło połączenie zasobów w celu stworzenia oferty usług różnorodnych, ale na najlepszym poziomie. Spółdzielnia Socjalna Arka przystąpiła do realizacji nowego wyzwania – wdrażania innowacyjnego modelu spółdzielni socjalnej, by zrobić coś bardzo konkretnego i bardzo potrzebnego dla ofiar przemocy domowej.  Mamy nadzieję, że uda się i że model wypracowany w Gostyniu będzie można upowszechniać w kolejnych społecznościach lokalnych.

 

*Więcej o Projekcie „System wzmacniania potencjału i kompetencji sektora spółdzielczości socjalnej oraz stworzenia sieci współpracy z instytucjami rynku pracy oraz pomocy i integracji społecznej”można przeczytać tutaj